شنبه, ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۳ / ۰۰:۵۸:۱۳
معرفی تیران و کرون تیران، یکی از شهرستان‌های استان اصفهان است. مرکز این شهرستان، شهر تیران است. تیران، از دو کلمه «تیر» به معنی درخت و بیشه و «آن» به معنی محل تشکیل شده است. کرون نیز از دو کلمه ی «کر» به معنی توانا و «ون» به معنی مانند تشکیل شده است همچنین کلمه […]
تیران، یکی از شهرستان‌های استان اصفهان است. مرکز این شهرستان، شهر تیران است. تیران، از دو کلمه «تیر» به معنی درخت و بیشه و «آن» به معنی محل تشکیل شده است. کرون نیز از دو کلمه ی «کر» به معنی توانا و «ون» به معنی مانند تشکیل شده است همچنین کلمه ی “کرون “، در معنای دیگر، به محلی می گویند که قنات‌های زیادی دارد. در سال۱۳۷۶، شهرستان تیران و کرون با مرکز شهر تیران تشکیل شد که متشکل بود از: دو بخش، چهار دهستان (رضوانیه، وَرْپُشت، کرون سفلا و کرون علیا) و خود شهر تیران.
سپس در خرداد ۱۳۷۹ “عسگران ” تبدیل به شهر شد و به عنوان مرکز بخش کرون قرار گرفت. جمعیت شهرستان تیران و کرون، بنابر سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۹ ، برابر با ۱۰۱٬۳۱۴ نفر بوده‌است. زبان رایج مردم این منطقه، زبان فارسی بوده است.
شهرستان تیران و کرون، دارای ۱۴۰۰ شهید، جانباز و آزاده می باشد. به مناسبت اینکه در روز پنج اسفند سال ۱۳۶۲ تعداد ۱۷ شهید شهرستان را تشییع و به خاک سپردند و همچنین ۴۵ شهید در عملیات خیبر، را تقدیم انقلاب کردند، هر ساله روز ۵ اسفند، به نام روز حماسه و ایثار شهرستان تیران نام گذاری شده است. در حال حاضر شهرستان تیران و کرون در حدود ۶۰ روستا و دو شهر به نام های رضوان شهر و عسگران دارد.
قدمت شهرستان تیران، در حدود ۶ هزار سال پیش می باشد و یکی از کهن ترین شهرستان‌های استان اصفهان محسوب می شود که دوره های مختلف باستانی و تاریخی محل سکونت بشر بوده است.
شهرستان تیران و کرون در گذشته به عنوان یکی از مناطق ییلاقی، مورد توجه رجال و دولت مردان در دوره های مختلف تاریخی بوده است. مسعود میرزا ظل السطان پسر ارشد ناصرالدین شاه که بیش از ۳۰ سال حاکم بلامنازع اصفهان بوده، از جمله این دولت مردان بوده است.
ارگ حکومتی او به نام قمیشلو در ۶ کیلومتری شمال تیران و باغ باشکوه وی به مساحت ۱۲هزار متر مربع، که جهت تفریح و شکار در این منطقه احداث شئه است، خود گواه بر توجه او به این منطقه می باشد. همچنین سنگ نگاره های ۶ هزار ساله در اطراف شهرستان تیران و کرون سند قدمت این شهرستان است.
در دوره قاجار، کرون از توابع اصفهان بوده است و شامل دو قسمت علیا و سفلی با مساحتی در حدود ۴ × ۱۲ فرسخ بوده است. آبادی‌های معروف کرون علیا، دهق، علویجه و هُسنیجه بوده‌است. از آبادی های معروف کرون سفلی نیز، تیران و عسگران، به‌شمار می‌رفته اند. شایان ذکر است که در منابع مربوط به دوره قاجار، نام شهر تیران، به صورت طهران، تیران و آهنگران نیز نوشته شده‌است.
شهر تیران دارای آب وهوای بیابانی ونیمه بیابانی با تابستان‌های گرم وخشک و زمستان های سرد می باشد. میزان بارندگی سالانه ی این شهرستان در حدود ۲۴۶ میلی‌متر در سال است. در شهر تیران بیشترین رطوبت نسبی در زمستان ۷۸ درصد و در تابستان ۱۳ درصد می‌باشد. تعداد روزهای یخبندان در سال ۹۰–۸۰ روز گزارش شده‌است.
از نظر وضع جوی برابر با ایستگاه کلیماتولوزی تیران میانگین دما در دی ماه ۵/۴ و حداکثر دما در تیرماه ۲/۳۵ درجه سانتی گراد گزارش شده‌است. به همین مناسبت، کرون ناحیه خوش آب و هوای سرسبز و خرمی است در غرب اصفهان که از حدود نجف‌آباد شروع و تا نواحی غربی‌تر فریدن منتهی می‌شود. این ناحیه پر از قنات آب است و خود کلمه کرون یعنی جایی که قنات دارد و صاحب کاریزهای بسیار است.
رودخانه مهم مرغاب نیز، منبع تامین آب شهرستان می باشدکه از ارتفاعات منطقه و چشمه مرغاب، سرچشمه می گیرد. آب قابل شرب و زلال و خنک چشمه مرغاب، گردشگران فراوانی را به سوی خود جذب می کند. و تنها منبع آبی سطحی این منطقه محسوب می شود.
تیران و کرون دشتی محدود با شیبی نسبتاً ملایم است و شیب آن از غرب به شرق کاهش می‌یابد. اراضی شهرستان و ارتفاعات آن متعلق به دوران سوم زمین‌شناسی و جزء پیش کوه‌های داخلی زاگرس می باشد.
شهرستان تیران و کرون با مساحت ۸/۱۷۶۸ کیلومتر مربع بین ۵۰ درجه و ۳۳ دقیقه تا ۵۱ درجه و ۱۴ دقیقه طول شرقی و ۳۳ درجه و ۱ دقیقه تا ۳۳ درجه و ۴ دقیقه عرض شمالی واقع شده است. شهرستان تیران، در ۴۵ کیلومتری اصفهان، از جنوب غربی به استان چهارمحال بختیاری و از شرق و شمال به شهرستان نجف‌آباد، از غرب به شهرستان‌های فریدن و چادگان از جنوب به شهرستان لنجان محدود می‌گردد.
جاده‌های اصفهان به استان‌های مرکزی و خوزستان و لرستان و غرب کشور و همچنین جاده به استان چهار محال و بختیاری در جنوب شهرستان باعث رونق این شهرستان شده است.
سوغات اصلی تیران، انگوراست و مسافران در تابستان از انگور و محصولات فرآوری شده آن که شامل شیره ی انگور و کشمش است، خریداری می‌کنند. علاوه بر انگور و غوره، گندم، جو، بادام، گردو، انار، زردآلو، آلبالو، هلو، زعفران، سیر، پیاز، ذرت، نهال‌های درختی، صیفی‌جات و موسیر نیز از محصولات کشاورزی این منطقه می باشد.
هم چنین در نزدیکی تیران، در منطقه رضوانشهر کارخانه‌های سنگ‌بری متعددی وجود دارد که علاوه بر تامین نیاز منطقه و صادرات مازاد آن، زمینه ی اشتغال هزاران نفر را فراهم کرده است.
از سایت موسسه فرهنگی هنری فرهنگ سازان دیدن کنید
