جمعه, ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۳ / ۰۴:۰۶:۰۹
تورم میانسالی در کمین اصفهان بررسی‌های هرم سنی جمعیت در استان اصفهان نمایانگر این است که گستردگی هرم به نفع گروه های سنی ۳۰ تا ۳۵ سال است و جمعیت استان با افزایش افراد بین ۳۰ تا ۶۴ ساله به نسبت دیگر گروه‌های سنی مواجه شده است که مرحله میانسالی نامیده‌می‌شود که میتواند مساله پیری […]
بررسی‌های هرم سنی جمعیت در استان اصفهان نمایانگر این است که گستردگی هرم به نفع گروه های سنی ۳۰ تا ۳۵ سال است و جمعیت استان با افزایش افراد بین ۳۰ تا ۶۴ ساله به نسبت دیگر گروه‌های سنی مواجه شده است که مرحله میانسالی نامیده‌می‌شود که میتواند مساله پیری جمعیت را به دنبال داشته‌باشد.
جمعیت‌شناسی یکی از رشته‌های مهم علوم‌اجتماعی است که نقش مهمی در شناخت مسائل جمعیتی و سیاست‌گذاری و برنامه‌‌ریزی اجتماعی، اقتصادی و جمعیتی دارد. در دهه‌های اخیر تحولات چشمگیری در آموزش و پژوهشت جمعیت‌شناسی انجام‌گرفته‌است و مطالعات از صرفا توصیفی به مطالعات تحلیلی تغییر یافته‌است.
در سال‌های اخیر بسیاری از کشورهای دنیا دید مثبتی به افزایش جمعیت داشته‌اند و سیاست‌گذاری‌هایشان را به سمت تشویق افزایش جمعیت پیش برده‌اند. در ایران از سال ۱۳۸۵ طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده از شورای نگهبان گذر کرده و به تصویب رسید.
بر اساس سرشماری جمعیتی در سال ۱۳۹۵ نرخ رشد جمعیت در ایران ۹۷/۰ است که فاصله زیادی با نرخ مطلوب دارد. عوامل متعددی در کاهش نرخ رشد جمعیت تاثیر دارد مانند عوامل فرهنگی و تغییر نگرش خانواده نسبت به ازدواج و فرزندآوری، عوامل اقتصادی و معیشتی و …
که در چند سال گذشته نرخ ازدواج و فرزندآوری به شدت کاهش یافته‌است و در استان اصفهان نیز نرخ باروری ۴۹/۱ در سال ۹۹ نشان‌می‌دهد که سطح باروری کلی در اصفهان پایین است. با تصویت قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده، خانواده در اولیت قرارگرفته‌است و در راستای همین هدف تسهیلاتی در زمینه‌های مختلف برای این نهاد اجتماعی در نظرگرفته‌شده‌است.
می‌توان گفت رشد جمعیت کاهش‌یافته و نرخ متولدین کم شده‌است و انتظار می‌رود در آینده جمعیت زیر ۱۵ سال کاهشی را نشان می‌دهد البته گفتنی است که رشد جمعیت کشور منفی است و این موضوع فعلا خیلی خطرناک نیست و در همین راستا برنامه‌های تشویق رشد جمعیت برای زوج‌های جوان گروه سنی ۲۵ تا ۴۰ موثر است. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که بین ۶۶ تا ۷۰ درصد از جمعیت به طور متوسط در سال‌های آینده بین ۱۵ تا ۶۴ سال خواهندبود و این نسبت در دوره‌های زمانی آینده تغییر آشکاری نخواهدداشت اما از لحاظ ترکیب سنی تغییرات اساسی خواهدداشت و با توجه به افزایش میانه سنی در کل جمعیت، با سالخورده شدن نیروی کار روبرو خواهیم شد.
یکی دیگر از شاخص‌های مهم تغییرات الگوی سنی جمعیت ( رسیدن به تورم میانسالی ) ، درصد جمعیت بالای ۶۰ سال در کشور است. این درصد طبق پیش‌بینی به طور فزاینده‌ایی افزایش خواهدیافت. بنابراین اگر سیاست‌های جمعیتی به نتیجه برسد، انتظار رشد در گروه‌های سنی کودکان و نوجوانان را تا سال ۱۴۲۰ خواهیم‌داشت.
باید با مدیریت صحیح و کارآمد در کشور بحران سالمندی جمعیت ( تورم میانسالی ) را به فرصت تبدیل کرد و همچنین با بسترسازی مناسب در کشور و جذب نیروی جوان به کشور در راستای عدم مهاجرت می‌توان موجب تبلور جمعیتی شد.
ایرج حشمتی، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان گفت: رفع خلا قانونی درباره معادن خارج از مناطق حفاظت‌شده ضرروی است چرا که در حال حاضر استعلامی از سازمان حفاظت محیط زیست درباره این معادن انجام‌نمی‌گیرد و این سازمان دخالتی در صدور مجوز آنان ندارد و این موضوع باید اصلاح‌شود.
پناهگاه خیات وحش، پارک ملی، مناطق حفظ‌شده و اثر ملی طبیعی از مناطق چهارگانه تحت حفاظت محیط‌زیست است که در استان حدود ۲ میلیون و ۲۰۰ هکتار هستند و اگر معدنی در این محدوده فعالیت داشته‌باشد از ما استعلام می‌شود. اما برای سایر معادن خارج از این محدوده استعلامی انجام‌نمی‌شود حال در هر مرحله‌ایی مانند تمدید، ایجاد یا بهره‌برداری باشند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان گفت: به طور کلی از نظر زیست‌محیطی فعالیت معادن با تخریب همراه‌است و کار معدن باید الزامات خاص محیط‌زیستی را داشته‌باشد زیرا صدور مجوز برای فعالیت معادن بدون بررسی وضعیت منطقه، اثرهای تجمعی یا جهت باد قالب اشکالاتی را به همراه خواهدداشت. به همین دلیل ضروری است درباره همه معادن از این اداره استعلام‌شود و اگر معدنی مشکل محیط‌زیستی ایجاد کرد می‌توانیم آن‌را در فهرست صنایع آلاینده قراردهیم.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان ادامه داد: اگر معدنی در مناطق حفاظت‌شده ما باشد، ما الزامات محیط‌زیستی را برای آن تعریف می‌کنیم و آن واحد ملزم به رعایت است اما وقتی استعلامی صورت‌نگیرد ما نیز تمهیدات لازم را به آن‌ها ابلاغ نمی‌کنیم. اگر معدن بر روی زمین کشاورزی تاثیر بگذارد جهادکشاورزی و اگر به آب منطقه آسیب برسد آب منطقه‌ایی و اگر مساله هوا و زیستگاه‌های آزاد مطرح شود اداره کل حفاظت محیط زیست باید ورود پیداکند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان گفت: در نجف‌آباد و علویجه مسایل مختلفی درباره فعالیت معادن مطرح است مانند گسترش شهرها، تعدد معادن و توپوگرافی منطقه که منجر به مشکلاتی برای مردم شده‌است. آنچه فعالان محیط‌زیست در نجف‌آباد می‌گویند درست‌است و الزامات محیط‌زیستی چندان رعایت‌نمی‌شود و ما باید در چارچوب قانون عمل کنیم و قانوگذار باید فکری به حال آن کند. البته اگر معاونت دادستانی چنین مسائلی را از نظر حقوق عامه پیگیری‌کند میتواند از ما استعلام بگیرد.
احمد شریعتی
از سایت موسسه فرهنگی هنری فرهنگ سازان معاصر دیدن کنید
متن خبر را در هفته نامه دیباگران به صورت چاپ شده مشاهده کنید.