پنجشنبه, ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ / ۰۲:۰۳:۱۳
روز روستاها و عشایر: نگاهی به زندگی اجتماعی و فرهنگی در دهات روستاها و عشایر ، دو جنبه اساسی از فرهنگ ایرانی هستند که برای قرون در جریان تاریخ ایران تأثیرگذار بوده‌اند. هر ساله در گرامی‌داشت روز روستاها و عشایر، به این دو اجتماع اهمیت ویژه‌ای داده می‌شود. این روز فرصتی است تا به زندگی […]
روز روستاها و عشایر: نگاهی به زندگی اجتماعی و فرهنگی در دهات
روستاها و عشایر ، دو جنبه اساسی از فرهنگ ایرانی هستند که برای قرون در جریان تاریخ ایران تأثیرگذار بوده‌اند. هر ساله در گرامی‌داشت روز روستاها و عشایر، به این دو اجتماع اهمیت ویژه‌ای داده می‌شود. این روز فرصتی است تا به زندگی اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مردم روستاها و عشایر در ایران پرداخته و از میراث فرهنگی آنها توصیفی دقیقتر داشته باشیم.
روستاها به عنوان گلوگاه زندگی بیش از ۴۰٪ جمعیت ایران شناخته می‌شوند. این مکان‌های کوچک و شهرهای کوچکتری که در سراسر کشور پراکنده شده‌اند، مهمترین پایه‌های تولید کشاورزی و دامپروری کشور را تشکیل می‌دهند. باغ‌ها و مزارع روستایی انواع محصولات کشاورزی را تولید می‌کنند و در اقتصاد کشور نقش بسیار مهمی دارند.
روستاها همچنین مکان‌هایی هستند که فرهنگ و زبان محلی حفظ می‌شوند. مردم روستاها نسل به نسل معارف، دانش‌های مرتبط با کشاورزی و صنایع دستی را انتقال می‌دهند. این نگهداری از تاریخ و فرهنگ محلی، ایران را به یکی از کشورهایی با تنوع فرهنگی و زبانی بی‌نظیر تبدیل کرده است.
عشایر نیز یک قسمت مهم از فرهنگ ایرانی را تشکیل می‌دهند. این اجتماعات نیمه‌ترانه‌ای به عنوان مهاجران نسبت به فصل‌ها و مراکز شهری، از دوران‌های کهن تاکنون نقش مهمی در تاریخ ایران ایفا کرده‌اند. عشایر از تمدن‌های باستانی پارتیان و ساسانیان تا امپراتوری‌های اسلامی، همواره نقش‌های مهمی در تاریخ و فرهنگ ایران داشته‌اند.
یکی از ویژگی‌های عشایر، مهارت‌های زندگی در محیط‌های مختلف مانند کویر و کوهستان است. آنها معمولاً دانشی عمیق در زمینه‌هایی مانند دامپروری، مهندسی محیطی و کشاورزی دارند که برای زندگی در شرایط سخت محیط‌هایی مانند کویر بسیار حیاتی است.
روستاها و عشایر نه تنها به مکان‌های تولید محصولات کشاورزی نیاز دارند بلکه جامعه‌های متمدن و با ارزش هستند. زندگی اجتماعی در این مکان‌ها معمولاً بسیار مهم و متمایز است. مراسمات و جشن‌های مذهبی و فرهنگی، ازدواج‌های سنتی، و انجام کارهای دستی محلی از جمله فعالیت‌هایی هستند که زندگی اجتماعی این جوامع را تشکیل می‌دهند.
فرهنگ عشایر نیز بسیار چشمگیر و برجسته است. آنها معمولاً دارای موسیقی و رقص‌های محلی هستند که جزئی از هویت فرهنگی آنها می‌شوند. همچنین، قالیبافی، نمدفلزی و سایر صنایع دستی محلی به عنوان هنرهای موروثی آنها تلقی می‌شوند.
با توسعه شهرنشینی و تغییرات اجتماعی و اقتصادی در ایران، زندگی در روستاها و عشایر نیز تحت تأثیر قرار گرفته است. بسیاری از جوانان به شهرها مهاجرت کرده‌اند و به دنبال فرصت‌های شغلی بهتر هستند. این تغییرات، می‌تواند به یک تضاد میان زندگی سنتی و مدرن در این مناطق منجر شود.
در عین حال، حکومت ایران نیز سعی دارد تا توسعه‌ی پایدار در مناطق روستایی و عشایر را تشویق کند. سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های اجتماعی و اقتصادی، ایجاد فرصت‌های شغلی، و ترویج فرهنگ‌های محلی به منظور حفظ تاریخ و هویت فرهنگی این جوامع از جمله اقداماتی است که در دستور کار قرار دارد.
روز روستاها و عشایر یک فرصت است تا به میراث فرهنگی و اجتماعی این دو جامعه توجه کنیم. حفظ تنوع فرهنگی و زندگی سنتی در این مناطق، اساسی برای تاریخ و هویت ایران است. همچنین، با توسعه اقتصادی پایدار در این مناطق می‌توان تاثیر مثبتی بر روی کشاورزی و صنایع دستی داشته و به توازن اقتصادی و اجتماعی در کشور کمک کرد.
از همه ما خواسته می‌شود که در این روز، به خصوص به مردم روستاها و عشایر احترام و تقدیر خود را نشان دهیم و سعی کنیم تا به حفظ تنوع فرهنگی و زندگی سنتی در این مناطق کمک کنیم. این تنوع و تعامل بین مردم شهر و روستاها، ایران را به یک کشور با تاریخ و جامعه پویا و زیبا ترقی می‌دهد.
الهام شهریاری
از سایت موسسه فرهنگی هنری فرهنگ سازان معاصر دیدن کنید
متن خبر را در هفته نامه دیباگران به صورت چاپ شده مشاهده کنید.
