پایگاه خبری تحلیلی دیباگران
شنبه, ۲۰ خرداد ۱۴۰۲ / ۰۴:۵۳:۴۷
  • هفته نامه چاپی
  • اخبار نجف آباد
  • نجف آباد شهر من
  • برگزیده ها
  • اخبار کوتاه
  • اینجا همه چی درهمه
  • هنر و هنرمند
  • تازه ترین های جهان
شنبه, ۲۰ خرداد ۱۴۰۲ /
2023 / 06 / 10 ( 2023 / Saturday / June )
  • هفته نامه چاپی
  • اخبار نجف آباد
  • نجف آباد شهر من
  • برگزیده ها
  • اخبار کوتاه
  • اینجا همه چی درهمه
  • هنر و هنرمند
  • تازه ترین های جهان
This search form (with id 1) does not exist!
پایگاه خبری تحلیلی دیباگران
  • هفته نامه چاپی
  • اخبار نجف آباد
  • نجف آباد شهر من
  • برگزیده ها
  • اخبار کوتاه
  • اینجا همه چی درهمه
  • هنر و هنرمند
  • تازه ترین های جهان
  • پ
کد خبر: 7538
برگزیده ها
تاریخ: ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ - ۱۷:۴۶
نویسنده خبر: هفته نامه دیباگران
36 بازدید
۰
0
1

بحران خاموش فرونشست در اصفهان

مدتی است که در رسانه‌های کشور خبرهایی در مورد فرونشست زمین و بحران این مساله روبرو هستیم. در همین راستا سعی داریم در شماره‌های از هفته نامه بهاین موضوع بپردازیم. تعریف فرونشست نشست به معنای فرو روی نقطه‌ایی از سطح زمین به یک تراز پایین‌تر و معمولا به جابه‌جایی قائم یک نقطه در سطح دریا […]

بحران خاموش فرونشست در اصفهان
بزرگنمایی تصویر


مدتی است که در رسانه‌های کشور خبرهایی در مورد فرونشست زمین و بحران این مساله روبرو هستیم. در همین راستا سعی داریم در شماره‌های از هفته نامه بهاین موضوع بپردازیم.

تعریف فرونشست

نشست به معنای فرو روی نقطه‌ایی از سطح زمین به یک تراز پایین‌تر و معمولا به جابه‌جایی قائم یک نقطه در سطح دریا یا اعماق زمین اطلاق می‌شود.

همیشه نشست زمین به دلیل فعالیت انسان شکل نمی‌گیرد و این پدیده می‌تواند منشا طبیعی یا غیرطبیعی داشته‌باشد. مواردی مانند تحکیم ناگهانی رسوبات دلتایی بر اثر اتفاقات طبیعی، حرکت در طول صفحات گسل در اثر یک زلزله، ناپایداری طبیعی زمین و وقوع زمین لغزه ناشی از پدیده خزش سنگ، تخریب فضاهای خالی طبیعی موجود در گنبدهای نمکی از دلایل طبیعی فرونشست زمین است.

بحران خاموش فرونشست در اصفهان


فرونشست زمین

تاثیر انسان در نشست زمین

بیشتر هدف ما در بررسی فرونشست زمین، تاثیر فعالیت انسان در این پدیده است. حفر فضاهای زیرزمینی به خصوص در مناطق شهری به همراه استفاده غیر اصولی از منابع آب زیرزمینی از رایج‌ترین دلایل غیرطبیعی فرونشست زمین هستند.

کارشناسان حوزه علوم متعقدند که علم مکانیک سنگ، مکانیک خاک مخصوصا در مناطق شهری به ما کمک می‌کند تا میزان نشست ناشی از پدیده‌های طبیعی را کاهش دهیم. هچنین کمک می‌کند تا میزان نشست زمین در اثر در اثر حفر فضاهای زیرزمینی نظیر مترو به حداقلی‌ترین شرایط ممکن برسد.

نگران‌کننده‌ترین عامل فرونشست زمین

در حال حاضر مهم‌ترین نگرانی در مساله فرونشست زمین ناشی از استفاده غیراصولی از آب‌های زیرزمینی است. سازه‌های طبیعی و دست‌ساز بشیر بارگذاری سطح زمین را افزایش داده و وزن پیکره خاک زمینه ایجاد تنش را به‌وجودمی‌آورد و این تنش به بستر خاک وارد می‌شود.

ساختار خاک به گونه‌ایی است که یک ساختار متخلخل است و از فضاهای خالی و جامد تشکیل شده‌است و وقتی فضای خالی با آب پر شده‌باشد باعث می‌شود خاک بار را تحمل کند.  حفر چاه زمینه تخلیه این آب را فراهم می‌کند و بحران زمانی شروع می‌شود که آب ورودی به آب‌های زیرزمینی کمتر از آب خروجی باشد و زمینه افت تراز آب زیرزمینی مهیا می‌شود و این به معنای تهی شدن خلل و فرج خاک از آب و جایگزین شدن آن با هوا می‌شود.

میزان تنشی که تا پیش از آن به آب و خاک وارد می‌شد، در حال حاضر فقط به خاک وارد می‌شود و این زمینه تخریب خاک را فراهم می‌کند و حفره‌های موجود تخلیه شده و حجم خاک کاهش می‌یابد و گسترش کاهش حجم خاک زمینه فرونشست را فراهم کرده و نگرانی زیادی را به دنبال خواهد داشت.

وضعیت وخیم حوضه‌های آب زیرزمینی زاینده‌رود

حوضه آبریز زاینده رود یکی از بحرانی‌ترین حوضه‌های آبریز کشور است که در ۳۹ سال گذشته به طور متوسط تنها ۷/۳ متر از سطح زمین فاصله داشت. که متاسفانه در این سال‌ها عدم رعایت در برداشت به ۹/۲۱ متر رسیده‌است و حجم قابل‌توجهی از ظرفیت آب در این خاک مناطق مذکور تخریب شده‌است.

در طول این ۳۹ سال گذشته آب‌خوان‌های حوضه زاینده‌رود ۸ میلیارد و ۲۷۰ میلیون مترمکعب کسری آب را به ثبت‌رسانده‌است و با افت بی‌سابقه روبرو بوده‌است و میزان ناترازی آب در منابع زیرزمینی حوضه آبریز زاینده‌رود بیشتر از ۲۵۰ برابر شده‌است.

بحران خاموش فرونشست در اصفهان


عوامل نشدید بحران فرونشست زمین

عوامل نشدید بحران فرونشست زمین

وضعیت سایر دشت‌های کشور در حوضه‌های آبریز دیگر بهتر از زاینده‌رود نیست و فرونشست زمین به عنوان یکی از بحران‌های اساسی مطرح شده‌است.

رضا اسلامی، مدیر کل سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی استان اصفهان بیان می‌کند: فرونشست زمین، خطری در کمین تاسیسات وآثار تاریخی اصفهان است و باید برداشت‌های بی‌رویه از حوضه آبریز زاینده‌رود قطع‌شود.

فرونشست زمین ماننده زلزله که ناگهانی و سریع است نیست و یک حرکت بطنی و آرادم دارد و در طول سال‌ها به آرامی اثرات مخرب خود را که بسیار از زلزله ویرانگرتر است به جا می‌گذارد و از آن به عنوان سرطان یا زلزله خاموش یادمی‌شود.

تا مدت‌ها ممکن است انسان از سلول‌های سرطانی در بدن اطلاعی نداشته‌باشد و زمانی متوجه شود که برای درمان دیر باشد اما در صورتی‌که پیشگیری‌ها به‌موقع صورت گیرد قابل کنترل و شاید درمان باشد. برای فرونشست زمین هم تقریبا همین مساله صدق می‌کند. زمانی که لایه‌های خاک دراثر برداشت آب، تحکیم شدند فرونشست رخ می‌دهد و اثرات آن در بعضی از مناطق و دشت‌ها به‌صورت ترک‌ها و شکاف‌ها به‌روی زمین و دیوارهای ساختمان‌ها بروز می‌کند.

فرونشست زمین با وجود حرکت آرام آن خطرناک‌ترین و غیرقابل برگشت‌ترین است. اثرات چیزی مانند زلزله قابل تجدید است اما دردشتی که مرگ آبخوان‌ها اتفاق افتاده‌باشد و لایه‌های ریزدانه خاک تحکیم شده‌باشند دیگر ادامه حیات ممکن نخواهدبود.

زندگی و تشکیل یک تمدن شهری وابسته با آب است و اگر دشتی سفره‌های زیرزمنی خود را از دست داده‌باشد، حیات و زندگی در آن مشکل است و فرونشست غیرقابل سکونت کردن و زندگی در یک دشت است و ترک بر ساختمان‌ها از جمله شایع‌ترین خسارت فرونشست زمین است.

یکی دیگر از خسارت‌های فرونشست زمین تحکیم لایه‌های خاک است که نفوذپذیری خاک بسیار کم می‌شود و در صورت بارش آب نمی‌تواند در لایه‌های خاک نفوذ کند وآب جاری می‌شود و سیل رخ می‌دهد.

در پایان عمده‌ترین دلیل فرونشست زمین برداشت‌های بیش از حد آبخوان است و اگر تراز آب ورودیبه آبخوان از تراز خروجی کمتر و یا حتی برابر باشد به مرور زمان این اتفاق رخ می‌دهد.

سمیه طالب

از سایت موسسه فرهنگی هنری فرهنگ سازان معاصر دیدن کنید

متن خبر را در هفته نامه دیباگران به صورت چاپ شده مشاهده کنید.

برچسب های :
​
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط پایگاه خبری تحلیلی دیباگران در وب سایت منتشر خواهد شد
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد
  • لطفا از تایپ فینگلیش بپرهیزید. در غیر اینصورت دیدگاه شما منتشر نخواهد شد.
  • نظرات و تجربیات شما
    لغو پاسخ

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

    نظرتان را بیان کنید

    خبرهای برگزیده ها
    • پربازدیدترین ها
    • آخرین خبرها
    • خبرهای مرتبط
    هوای آلوده اصفهان در نیمه شهریور
    پیشگیری از سرقت خودرو
    دومین و بزرگ ترین مرکز واکسیناسیون در استان اصفهان
    وضعیت شهرستان های اصفهان
    برگزاری نمایشگاه برق و اتوماسیون صنعتی و لوستر و روشنایی اصفهان
    انواع مواد مخدر
    وبینار تیتر نویسی
    مراسم اربعین در فضای باز برگزار می گردد
    سی و دومین جشنواره تئاتر اصفهان
    آلودگی هوا در اصفهان
    رشته عکاسی
    روز ملی خلیج فارس امتداد هویت تاریخی و تمدن ایران
    روز جهانی معلم
    اهمیت روانشناسی
    بررسی تصادفات جاده ایی در ایران
    مهندسی برق
    جذب سرمایه‌ گذار در زمینه گیاهان دارویی
    رشته انفورماتیک پزشکی
    رشته مهندسی ایمنی
    رشته مهندسی کشتی
    خاک منشا پیدایش حیات ، تمدن، برکت و نعمت
    رشته مهندسی ایمنی
    کاهش شکاف طبقاتی و یک جامعه متوازن
    هفته سلامت
    روز تعاون مبارک
    اهمیت روانشناسی
    فرسایش خاک ،‌ معضلی که جدی گرفته نمی‌شود
    تاثیر بازی‌های خشن کامپیوتری : آیا این بازی‌های باعث خشن شدن کودکان خواهد شد؟
    برگزاری نمایشگاه برق و اتوماسیون صنعتی و لوستر و روشنایی اصفهان
    روز جهانی معلم
    پایگاه خبری تحلیلی دیباگران
    • خانه
    • هفته نامه چاپی
    • هفته نامه الکترونیکی
    • مصاحبه
    • نجف آباد شهر من
    • اینجا همه چی درهمه

    کلیه حقوق مادی و معنوی سایت برای ( هفته نامه دیباگران ) محفوظ می باشد. هرگونه کپی برداری از مطالب تنها با درج لینک فعال به مطلب مجاز می باشد


    طراحی و توسعه : کاشمروب . IR