جاذبه های طبیعی و گردشگری شهرستان تیران

بزرگنمایی تصویر

جاذبه های طبیعی و گردشگری شهرستان تیران

شهر تیران، مرکز شهرستان تیران و کرون در ۴۵ کیلومتری غرب اصفهان واقع شده است. کلمه ی “تیر” به معنی درخت می باشد. همچنین “تیر” نام ستاره ای مقدس در نزد ایرانیان باستان بوده است. پسوند”ان” به معنی کثرت و فراوانی می باشد. کلمه ی “کرون” یعنی محلی که قنات های زیادی دارد.
در منطقه کرون ایجاد کارخانه های سنگبری متعدد در شهر رضوان شهر باعث اشتغال زایی هزاران نفر شده است.

تاریخچه شهر تیران و کرون

شهرستان تیران و کرون یکی از قدیمی ترین شهرستان های استان  اصفهان محسوب می شود و قدمتی حدود ۶ هزار ساله دارد که در دوره های مختلف باستانی و تاریخی  محل سکونت انسان بوده است. دلیل این امر وجود سنگ نگاره های ۶۰۰۰ ساله در اطراف این شهرستان می باشد. نام این شهرستان و نیز نام شهرهای دیگر در  این منطقه بهترین سند برای قدمت زیاد آن است.

شهرستان تیران و کرون در گذشته به عنوان یکی از مناطق ییلاقی مورد توجه دولت مردان در دوره های مختلف تاریخی  بوده است. قمیشلو، ارگ حکومتی مسعود میرزا ظل السطان (پسر ارشد ناصرالدین شاه که بیش از سی سال حاکم بلا منازع اصفهان بوده) در شمال تیران قرار دارد. مسعود میرزا در کتاب تاریخ مسعودی  از شکارگاه های تیران و کرون  به تفضیل یاد کرده است. همچنین وی در منطقه قمیشلوی واقع در ۶ کیلومتری شمال شهر تیران ارگ و باغی با شکوه به مساحت تقریبی ۱۲ هزار متر مربع برای تفریح و شکار احداث کرده است.

جاذبه های تاریخی

• ارگ قمیشلو: قدمت ساخت این قلعه مربوط به ۱۴۰ الی ۱۶۰ سال پیش می باشد. این قلعه در ۱۲ کیلومتری شمال شرقی شهر تیران با مساحت تقریبی ۹ هزار متر مربع در مرکز پارک ملی قمیشلو قرار دارد.
• قلعه جاجا: این قلعه بر فراز تپه مشرف به روستای جاجا قرار دارد. مسافرانی که در جاده اصفهان به خرم آباد حرکت می کنند بعد از گذشتن از شهر تیران، این قلعه تاریخی را در سمت چپ جاده مشاهده می کنند.

• برج های کبوتر: این برج ها مربوط به دوره ی قاجار و در روستای تندران واقع شده اند و در اسفند ۱۳۸۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
• درهای سنگی باغ ها: شهر تیران به لحاظ وجود تعداد زیادی در های سنگی منحصر به فرد به نام شهر درهای سنگی نیز معروف شده است. درهای باغات تیران به صورت تخته سنگ های یکپارچه می‌باشد که این درها از تپه ای که در شمال جاجا و در کنار جاده تیران-داران قرار دارد، تهیه شده است.

• مسجد امام حسن مجتبی(مسجد خان): این مسجد با شبستانی ستون سنگی به مانند مساجد شیوه خراسانی و اصفهانی می‌باشد. این مکان در ابتدا مسجد کوچکی بوده است و قدمت آن به بیش از ۶۰۰ سال می‌رسد. سپس، حاکم تیران نوروز علی خان مسجد کنونی را بنا کرد.
• آسیاب زیرزمینی: آسیاب زیرزمینی مربوط به دوره قاجار است و در شهر تیران، بلوار معلم، در کنار جوی شاه و ضلع جنوبی خیابان توحید واقع شده است. این اثر در ۱۵ دی ماه ۱۳۸۷ با شماره ثبت ۲۴۰۲۹ به ‌عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است.

جاذبه های طبیعی

• پارک ملی و حیات وحش قمیشلو: این حیات وحش یکی از مهمترین و با ارزش ترین زیستگاه های احیای گونه قوچ وحشی است. به غیر از گله های قوچ و میش وحشی، گونه های دیگری از قبیل آهو، کل، بز وحشی، پلنگ، گربه وحشی، گرگ، روباه، کفتار، شغال، خرگوش ، جوجه تیغی و نیز خزندگانی نظیر مار، مارمولک، بزمجه، لاک پشت و پرندگانی شکاری مانند عقاب طلایی، شاهین، بالابان، بحری، کرکس و پرندگان دیگر از جمله کبک، تیهو، کوکر، باقرقره، کبوتر، در این پناهگاه هستند.

گفته می شود قمیشلو یکی از قدیمی ترین مناطق حفاظت شده جهان است. ۱۵۰ سال قبل، ظل السلطان پسر بزرگ ناصرالدین شاه و حاکم اصفهان قمیشلو را به عنوان قرق و شگارگاه اختصاصی خویش اعلام کرد و حتی از چرای دام در این منطقه جلوگیری نمود.

• لاله های واژگون و حیات وحش دالانکوه: لاله های واژگون در این منطقه چشم اندازی زیبا را در فصل بهار به وجود می آورد. همچنین پستاندارانی نظیر خرس قهوه ای، گراز، کل و بز، قوچ و میش وحشی، پلنگ، گرگ، کفتار، روباه، شغال و… در این منطقه زیست می کنند. طبق گزارشات، در گذشته جمعیتی ازقوچ ومیش از حیات وحش قمیشلو در تابستان به این منطقه مهاجرت می کردند.

• چشمه مرغاب: یکی از پر آب ترین چشمه های غرب استان اصفهان می باشد که از شهر عسگران سر چشمه گرفته و به سد شهید منتظری (خمیران) منتهی می شود.

• چشمه احمد رضا: در ۳۰ کیلومتری جاده تیران-داران واقع در روستای الورچشمه و امامزاده  احمد رضا در یک مکان واقع شده اند.

• سد چشمه شاهی: این چشمه در جنوب غربی روستای کرد علیا قرار دارد و دارای سد خاکی نیز می باشد که در بهار بیشترین مقدار  آب را دارا می باشد.

• آبشار کرد علیا: این آبشار در ارتفاعات دالان کوه قرار گرفته است و بیشترین آبریزی را در اوایل فصل بهار دارد.

• دربند و چاه طبیعی دیو: این مکان دارای هوای خنک و دلپذیر برای گردشگران می باشد.

• شهر زیرزمینی کرد علیا: این شهر با وسعت ۲۰هزار متر، از نظر وسعت و قدمت یکی از بی نظیر ترین شهر های زیر زمینی کشف شده در دنیا به حساب می آید. همزمان با پادشاهی شاه عباس اول صفوی، ارامنه ای که به سمت اصفهان کوچ داده می شدند، در این شهر سکونت می کردند و به شغل هایی مانند کشاورزی و دامپروری مشغول می شدند. بعد از رفتن ارامنه، این زیر زمین های وسیع که محلی برای حفاظت از جان در طول جنگ ها بوده است جایگاه خود را از دست داد و برخی قسمت هایش مسدود شد.

• سد شهید منتظری(خمیران): این سد خاکی از انباشت آب چشمه مرغاب به وجود آمده است.

امامزادگان

• امامزاده احمدبن محمدحنفیه: از نوادگان علی ابن ابی طالب است و در شهر تیران قرار دارد.
• امامزاده عبداله بن موسی بن جعفر: در روستای کوهان واقع  شده است.
• امامزاده حسین بن عدنان بن موسی بن جعف: در رضوان‌شهر قرار دارد.
• امامزاده جواد بن موسی: واقع در روستای احمدرضا (چشمه ی معروف احمدرضا هم در همین امازاده قرار دارد)
• امامزاده سید سراء الدین فضل (معروف به بابا لنگر): از نوادگان علی ابن موسی الرضا در جنوب شهر  عسگران
• امامزاده بی بی فاطمه: از نوادگان موسی بن جعفر در روستای محمدیه کرون قرار دارد.

مشاهده مطالب مشابه

از سایت موسسه فرهنگی هنری فرهنگ سازان دیدن کنید