جایگاه زنان در اجتماع : بانو صدیقه سمندری در سال ۱۳۱۳ در نجف آباد متولد شده است. وی محقق، شاعره و نقاش است و کتاب های متعددی به قلم ایشان به رشته تحریر در آمده است. نقطه اشتراک در پژوهش های وی، جستجوی حقیقت در راستای مبانی و آموزه های مذهبی است. به خدمت ایشان […]
جایگاه زنان در اجتماع : بانو صدیقه سمندری در سال ۱۳۱۳ در نجف آباد متولد شده است. وی محقق، شاعره و نقاش است و کتاب های متعددی به قلم ایشان به رشته تحریر در آمده است. نقطه اشتراک در پژوهش های وی، جستجوی حقیقت در راستای مبانی و آموزه های مذهبی است. به خدمت ایشان رسیدیم تا به بهانه مصاحبه یادی از سال ها خدمات شایسته ایشان داشته باشیم.
از آنجا که همه چیز در حال تحول و پیشرفت است نمی توان زن امروز را با زنان قدیم در یک صف قرار داد و یک نوع درباره آنها قضاوت کرد. با پیشرفت فنون مختلف و تکنولوژی و حضور پر رنگ زنان در صحنه اجتماع که گاهی اجتناب پذیر است. تعریفی جدید از حقوق آنها در ذهن می آورد. اما هر زن و مرد باید اصولی را رعایت کنند تا چرخ زندگی بچرخد. و هرکدام باید روش ها و اخلاقی علاوه بر اصول تعریف شده قبلی را کسب کنند.
باید گفت حقی هم که یک شهروند دارد( چه زن و چه مرد) باید رعایت شود. در حال حاضر اختلافات طبقاتی بالاترین مصیبتی است. که گریبان مردم را گرفته و توسعه طلبی عده ای موجب ضعیف شدن ، تحقیر شدن و از دست رفتن ارزش ها و عزت و کرامت انسان ها شده است.
بیکاری بزرگترین معضل اجتماعی است که ممکن است جوان را به دام اعتیاد، دزدی، نفرت افکنی، سر کشی و طغیان و … وا دارد.
بسیاری از مردم فقیر و حتی طبقه متوسط هر چه تلاش می کنند. نمی توانند خانه ای محقر برای خود تهیه کنند. تا چه رسد به اینکه برای فرزندشان ساده ترین زندگی را فراهم کنند و من معتقدم سر پناهی هر چند محقر و ساده برای شروع ازدواج لازم است و این وظیفه در درجه اول به دوش اداره کنندگان کشور و والدین و حتی خویشان و نزدیکان داماد است.
اگر روزی تحصیل علم برای جوانان بر اساس استعداد خدادادی و به رایگان فراهم می شد. و بعد از آن شغلی پیدا می کردند. امروز برای طبقه ضعیف رویایی در خواب و نقشی بر آب است. اگر جوانی با کار و تلاش هزینه تحصیل خود را فراهم کند. بعد از به دست آوردن مدرک کاری نمی یابد. و اگر سر پناهی نداشته باشند. ازدواج برایش خطر آفرین است.
بسیاری از جوانان که خود را زرنگ می دانند به دنبال همسری می روند که پدرش پول یا مقامی داشته باشد. و برای همیشه نوکر زنی می شوند. که از این قبیل امتیازات برخوردار است و در آخر در می یابند که بازنده اند.
اگر بخواهیم ازدواج یک زوج را موفق بدانیم. باید به عفت و پاکدامنی ، صداقت و شفافیت ، محبت و اخلاص، هماهنگی و هم ترازی خانواده ها و همکاری و تلاش دو طرفه آنها اشاره می کنیم. اگر یک تحول عظیم و بسیج همگانی در اجتماع شروع شود. زر پرستان از حرص وهوس اشباع نشدنی دست بردارند. مغروران و مقام پرستان دنبال حق و حقیقت باشند. ثروتمندان خمس و زکات خود را بدهند و به حق خویش قانع باشند. چشم و هم چشمی و تنگ نظری که بلای خانمان سوزی است.
که عده ای را به دنبال کسب مال (حرام یا حلال) و عده ای را به حسادت و نفاق و تفرقه افکنی می کشاند کمتر شود و یگانگی و محبت فزونی یابد. انحراف و افراط و تفریط به کلی از بین برود. امیدی برای ازدواج های موفق و ایجاد حالت تعادل در اجتماع هست. و لزوماً طلاق ها کاهش چشم گیر پیدا می کند.
که بزرگ ترین آنها ، اعتیاد، انحراف، غرور، فقر وفساد، بی اطلاعی از مفاهیم دینی و اعتماد به افرادی است که خود را عقل کل می دانند و توجهی به نظرات و تجارب دیگران ندارند، و هر چه در گرداب زر پرستی و غرور فرو می روند، نسبت به مردم و مشکلات آنان بی اعتنا تر می شوند. پرده ای بر چشم و گوش و عقل و احساس آنها کشیده می شود. که حقایق را نمی بینند، فریادهای حق طلبی را نمی شنوند. بدبختی ها را لمس و احساس نمی کنند. و طبق گفته قران «اولئک کلانعام بل هم اضل»می شوند. اشاره به آیه های ۱۷۹ سوره اعراف و ۲۲ انفال و ۴۷ حج.
را اول اعتیاد، دوم در اختلاف عقیده و سلیقه ها، سوم در اقتصاد، چهارم در بیکاری، پنجم در غرور و خود پرستی عده ای خاص ، و ششم در پی بی عدالتی و بی انصافی دو طرف می بینیم. که از ابتدا پایه های این تعهد دو طرفه زندگی مشترک که قرار بوده عمری پایدار بماند. روی سازه هایی سست بنا شد. که بالاخره کل بنا فرو خواهد ریخت. و بی گناهانی که از این ازدواج های نامعتبر به وجود آمده اند قربانی می شوند.
قرآن در آیه ۳۳ نور فرموده:کسانی که وسیله نکاح برایشان فراهم نیست باید عفت پیشه کنند. تا خدا آنها را به لطف خود بی نیاز کند. و در قسمت بعد آمده : کنیز کان خود را که مایلند به عفت زندگی کنن.د برای طمع مال دنیا به جبر وادار به زنا نکنید. که اگر آنها مجبور به زنا شدند. و توبه کردند خدا فقط آنها را که مجبور بودند. می آمرزد نه اجبار کنندگان را.
و در سوره قصص آیه ۸۳ در قران آمده: ما بهشت را برای آنان قرار دادیم که در زمین دنبال برتری و مقام و فساد نباشند و سرانجام نیک برای پرهیزکاران است.
زن اختیارات زیادی دارد که اگر مرد از ابتدا صادق نبوده و او در مورد اعتیاد یا مهریه یا بد خلقی و عدم مسئولیت پذیری یا هوس بازی و رابطه داشتن با دیگران مغبون شده و گول خورده، می توانند از راه های قانونی به دادگاه های که منصف و واقعاً با تقوی باشند رجوع و حق خود را بگیرد. اما در مورد ارث بردن از پدر و مادر چون مرد سرپرست و متکفل مخارج زن است و باید در حد اعتبار خانواده زن حقوق او را رعایت کند ، دو برابر زن ارث می برد(آیه ۱۰- سوره نساء)
زن با تمایل خود و با اجازه شوهر برای کمک به خانواده می تواند کا ر کند، اما شغلش باید آبرومندانه و مشروع بوده و به دور از هر گونه خود آرائی و خود نمائی در محیط کار باشد ، در مقابل مرد هم باید در کارهای خانه به او کمک کند، چون بار زندگی داخلی و سختی های فرزند آوری و تربیت و پرورش بیشتر به عهده زنان است و مردان باید در تامین احتیاجات خانه و محبت به زن و فرزند پیش قدم باشند.
در سوره احزاب آیه ۳۲ آمده: ای همسران پیامبر، شما مانند دیگر زنان نیستند پس با گفتارتان عشوه نریزید تا کسی که در دل او غرض و مرض است در شما طمع نورزد و گفتاری نیکو و دور از تحریک داشته باشید. البته این آیه درباره همه زنان است تا دیواری از عفت و وقار دور خود بکشند که همواره کرامت و احترام خود را حفظ کنند.
و در سوره احزاب آیه ۵۹ نیز می گوید: ای پیامبر به همسران و دخترانت و زنان مومن بگو روسری سر کنند تا اینکه به تقوی و عفت شناخته شوند و در مورد تعرض بدکاران قرار نگیرند.
البته در حال حاضر با به وجود آمدن گروه های متعدد اسلام افراطی که اصلاً از اسلام بوئی نبرده اند و با نام اسلام و با وسیله پوشش اسلامی و بستن کمر بند انفجاری نیات شوم خود را عملی می کنند و با کشتار مردم، دولت های خارجی را تحریک می کنند و موجب اعتراض آنها به روسری و پوشش اسلامی می شوند ، مسلمانان مجبورند با لباس هایی که تحریک کننده نباشند و حجابی که عفت و عزت آنها را حفظ کند در آن کشورها حرکت کنند.
قرآن برای ارج نهادن به مقام و جایگاه زن، حضرت مریم مادر عیسی، آسیه زن فرعون، مادر موسی و بلقیس زن حضرت سلیمان (ملکه سبا)که زنانی مقدس و آسمانی هستند نمونه آورده و نشان داده که زنان با رفتارهای شایسته می توانند هم توانمندی و لیاقت و هم کرامت ذاتی خود را به اثبات برسانند.
و اگر امروز زنانی دانشمند و برجسته از نظر علمی، فرهنگی، اخلاقی و کار آفرینی در جامعه می بینیم، به پاس حمایت ها و هدایت ها ی قرآنی و انسانی و تلاش پیگیر و مداوم خودشان بوده که امیدواریم این پیشرفت ها مداوم و حمایت ها گسترده و پایدار باشد و زنان بتوانند با نوع رفتار خود جامعه را تحت تاثیر قرار داده و همگان از دستاوردها و خدمات انسانی زنان متعهد و تلاشگر و متخصص برخوردار باشند.
این مصاحبه در هفته نامه دیباگران شماره پنجم با عنوان جایگاه زنان به چاپ رسیده است.
از سایت موسسه فرهنگی هنری فرهنگ سازان معاصر دیدن کنید