پایگاه خبری تحلیلی دیباگران
شنبه, ۲۰ خرداد ۱۴۰۲ / ۰۴:۴۹:۱۶
  • هفته نامه چاپی
  • اخبار نجف آباد
  • نجف آباد شهر من
  • برگزیده ها
  • اخبار کوتاه
  • اینجا همه چی درهمه
  • هنر و هنرمند
  • تازه ترین های جهان
شنبه, ۲۰ خرداد ۱۴۰۲ /
2023 / 06 / 10 ( 2023 / Saturday / June )
  • هفته نامه چاپی
  • اخبار نجف آباد
  • نجف آباد شهر من
  • برگزیده ها
  • اخبار کوتاه
  • اینجا همه چی درهمه
  • هنر و هنرمند
  • تازه ترین های جهان
This search form (with id 1) does not exist!
پایگاه خبری تحلیلی دیباگران
  • هفته نامه چاپی
  • اخبار نجف آباد
  • نجف آباد شهر من
  • برگزیده ها
  • اخبار کوتاه
  • اینجا همه چی درهمه
  • هنر و هنرمند
  • تازه ترین های جهان
  • پ
کد خبر: 1281
صنایع دستی
تاریخ: ۱۶ اسفند ۱۳۹۹ - ۶:۵۹
نویسنده خبر: هفته نامه دیباگران
625 بازدید
۰
0
4

خاتم کاری

خاتم کاری یکی از هنرهای با ارزش شرق خاتم سازی می باشد. مواد اولیه خاتم کاری چسب و چوب است. با اینکه این دو ماده به مرور زمان از بین می رود. اما در اماکن متبرکه که جنبه تقدس داشته و به خوبی نگهداری می شده. برخی از آثار خاتم قدمت ۲۰۰ یا ۳۰۰ ساله […]

خاتم کاری
بزرگنمایی تصویر


خاتم کاری

یکی از هنرهای با ارزش شرق خاتم سازی می باشد. مواد اولیه خاتم کاری چسب و چوب است. با اینکه این دو ماده به مرور زمان از بین می رود. اما در اماکن متبرکه که جنبه تقدس داشته و به خوبی نگهداری می شده. برخی از آثار خاتم قدمت ۲۰۰ یا ۳۰۰ ساله دارند. ایران مهمترین مرکز خاتم سازی دنیا است. هر چند این هنر در هند، عراق، سوریه و فلسطین دیده می شود. اما به ظرافت و قدمت ایران نمی باشد. در واقع این هنر ویژه و اختصاصی ایران است.

در نمایشگاه های جهانی و بین المللی ایران همواره ممتاز و اول بوده. در موزه های جهان نیز انواع مختلفی از خاتم های مرغوب ایران دیده می شود. از جمله تخته شطرنج خاتم کاری موزه بناکی شهر آتن که در زمره بهترین نمونه خاتم عصر صفوی می باشد. همچنین میز خاتم نمایشگاه بروکسل سال ۱۹۵۸ که مدال طلا را به خود اختصاص داد.

در خاتم سازی علاوه بر چوب از عاج، استخوان، برنج و گاهی طلا و نقره نیز استفاده می شود.

مراحل ساخت خاتم

  • برش چوب، استخوان یا فلز به صورت منشورهای مثلث القاعده. و چون شکل عمومی بیشتر خاتم ها نقوش هندسی است ، به طوری برش داده می شود که برش عرضی آن اشکال هندسی منظم باشد.
  • برش ها به سریشم ، روی ورقه نازکی از چوب می چسبد. در نهایت ورقه روی اشیا مورد نظر قرار می گیرد. به تازگی خاتم های خطی با کلماتی مانند اسما خداوندی به عنوان نقش ساخته می شوند. در خاتم های گران قیمت به جای فلز از طلا و نقره و به جای استخوان از عاج استفاده می شود.
  • خاتم سازی از حدود ۲۰۰ سال پیش تاکنون تقریبا بدون تغییر دیده می شود. نمونه کارهای باقی مانده قدیمی تفاوت چندانی با نمونه کارهای امروزی ندارد. مرغوب ترین نوع خاتم به پره وار و سیم دار مشهور هستند.

مواد و مصالح خاتم کاری

  • چوب
    چوب آبنوس، فوفل، عناب، شاه چوب، آزاد، بقم ، نارنج، و شمشاد
  • فلز
    مفتول هایی از طلا، نقره، برنج، مس، آلومینیوم
  • استخوان
  • استخوان ساق پا و دست شتر، اسب، استخوان مصنوعی یا عاج فیل
  • رنگ سبز
    ترکیب براده مس، سرکه و نشادر است،
    استخوان های بریده شده را در این محلول رنگی ریخته و ۶ ماه در معرض نور خورشید قرار می دهند،
    اما به دلیل اینکه تهیه استخوان شتر ساده نیست از چوب نارنج استفاده می کنند ،
    و برای رنگ کردن آن از رنگ سبز مخصوص رنگرزی پشم استفاده می کنند

وسایل و ابزار خاتم کاری

  • رنده
  • تنگ
  • اره
  • سوهان
  • پرگار
  • گونیا
  • چکش
  • گازانبر
  • مغار
  • پرس

روغن کاری خاتم

خاتم به دو دلیل روغنکاری می شود :

  • حفاطت آن درمقابل رطوبت، گرما، سرما
  • براق شدن خاتم

روغن جلا یا سندلوس(شیره درخت کاج) در قدیم به کار می رفت. روغن هاویلوکس نیز زمانی استفاده می شد. امروزه از پلی استر استفاده می کنند.

انواع گل خاتم

  • پره وارو
  • پره ای
  • ابری
  • نه گلی لایه دار
  • شش لوز
  • بته جقه ایی
  • خیابانی
  • طاقی
  • قمی
  • جناقی
  • خاتم دو نگ

انواع حاشیه خاتم

  • شش گلی
  • جویی
  • بازوبندی
  • طوره دار
  • شمسه دار
  • حاشیه تخمه

مطلب خاتم کاری در هفته نامه دیباگران شماره شصت و دوم به چاپ رسیده است.

در مورد صنایع دستی بیشتر بدانید 

در مورد صنایع دستی نجف‌آباد بیشتر بدانید

از سایت موسسه فرهنگی هنری فرهنگ سازان معاصر دیدن کنید.

برچسب های :
#معرفی صنایع دستی
​
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط پایگاه خبری تحلیلی دیباگران در وب سایت منتشر خواهد شد
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد
  • لطفا از تایپ فینگلیش بپرهیزید. در غیر اینصورت دیدگاه شما منتشر نخواهد شد.
  • نظرات و تجربیات شما
    لغو پاسخ

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

    نظرتان را بیان کنید

    خبرهای صنایع دستی
    • پربازدیدترین ها
    • آخرین خبرها
    • خبرهای مرتبط
    هنر کاشی کاری
    ترمه بافی
    گلابتون دوزی
    هنر دواتگری
    چرم سازی یا دباغی
    عبا بافی
    مینا کاری
    صنعت سفالگری
    گره چینی
    هنر تراش سنگ
    سفالگری
    سوهان سازی
    بهرام الیاسی
    شهرام امیری
    شهین پزشکی
    فیروزه کوبی
    چرم سازی یا دباغی
    صحافی
    حجاری و سنگ تراشی
    تاریخچه سفالیه در ایران
    گره چینی
    شهین پزشکی
    ترمه بافی
    سفالگری
    صنعت شیشه در ایران و اروپا
    صحافی
    حجاری و سنگ تراشی
    فیروزه کوبی
    سوهان سازی
    عبا بافی
    پایگاه خبری تحلیلی دیباگران
    • خانه
    • هفته نامه چاپی
    • هفته نامه الکترونیکی
    • مصاحبه
    • نجف آباد شهر من
    • اینجا همه چی درهمه

    کلیه حقوق مادی و معنوی سایت برای ( هفته نامه دیباگران ) محفوظ می باشد. هرگونه کپی برداری از مطالب تنها با درج لینک فعال به مطلب مجاز می باشد


    طراحی و توسعه : کاشمروب . IR