یکشنبه, ۱۵ مهر ۱۴۰۳ / ۱۳:۲۹:۴۶
شیخ بهایی (زاده ۱۵۴۷ میلادی در بعلبک، لبنان – درگذشته ۱۶۲۱ میلادی در اصفهان، ایران) دانشمند، فیلسوف، ریاضیدان، منجم، معمار، فقیه و شاعر برجسته ایرانی-لبنانی بود. او در دوره صفویه می‌زیست . به عنوان یکی از چهره‌های برجسته در احیای فرهنگی این دوره شناخته می‌شود. برخی از مهم‌ترین دستاوردهای شیخ بهایی عبارتند از: معماری:طراحی و […]
شیخ بهایی (زاده ۱۵۴۷ میلادی در بعلبک، لبنان – درگذشته ۱۶۲۱ میلادی در اصفهان، ایران) دانشمند، فیلسوف، ریاضیدان، منجم، معمار، فقیه و شاعر برجسته ایرانی-لبنانی بود. او در دوره صفویه می‌زیست .
به عنوان یکی از چهره‌های برجسته در احیای فرهنگی این دوره شناخته می‌شود.
شیخ بهایی به دلیل دانش و تخصص فراوان خود در علوم مختلف، لقب “بهاالدین اعلم” را دریافت کرد. او همچنین به دلیل اشعار عرفانی و پرمغزش، در بین مردم ایران محبوبیت زیادی داشت.
شیخ بهایی به عنوان یکی از برجسته‌ترین معماران عصر صفویه شناخته می‌شود. او با بهره‌گیری از دانش عمیق خود در ریاضیات، هندسه و نجوم، بناهایی را طراحی و اجرا کرد که از نظر زیبایی‌شناسی، استحکام و نوآوری در نوع خود بی‌نظیر بودند.
برخی از مشهورترین آثار معماری شیخ بهایی عبارتند از:
علاوه بر این، شیخ بهایی در طراحی و ساخت بناهای دیگری مانند عمارت عالی‌قاپو، مسجد جامع گوهرشت، مدرسه هارونیه و بازار قیصریه نیز نقش داشته است.
آثار معماری شیخ بهایی نه تنها از نظر زیبایی‌شناسی و مهندسی قابل توجه هستند، بلکه نمادی از فرهنگ و تمدن ایرانی-اسلامی نیز به شمار می‌روند. این آثار تا به امروز پابرجا مانده‌اند و به عنوان یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری ایران شناخته می‌شوند.
دستاوردهای شیخ بهایی در ریاضیات
شیخ بهایی در کنار تبحر و تخصص در علوم مختلف، به عنوان یکی از برجسته‌ترین ریاضیدانان دوره صفویه نیز شناخته می‌شود. او با بهره‌گیری از ذکاوت و نبوغ خود، در زمینه‌های مختلف ریاضیات از جمله حساب، هندسه، جبر و مقابله و هیئت دستاوردهای قابل توجهی داشته است.
دستاوردهای شیخ بهایی در ریاضیات، تاثیر بسزایی بر پیشرفت این علم در ایران و جهان اسلام داشت. روش‌ها و ایده‌های او توسط ریاضیدانان مسلمان و غربی مورد استفاده قرار گرفت و به غنی شدن دانش ریاضیات کمک کرد.
شیخ بهایی به عنوان یکی از برجسته‌ترین منجمان دوره صفویه شناخته می‌شود. او با بهره‌گیری از دانش عمیق خود در ریاضیات، هندسه و علوم طبیعی، به پیشرفت قابل توجهی در علم نجوم در ایران کمک کرد.
دستاوردهای شیخ بهایی در نجوم، تاثیر بسزایی بر پیشرفت این علم در ایران و جهان اسلام داشت.
ساعت شمس‌العماره او به عنوان یکی از دقیق‌ترین ساعت‌های آفتابی جهان شناخته می‌شود و زیج الغربی او به عنوان یکی از مهم‌ترین زیج‌های علم نجوم اسلامی مورد استفاده قرار می‌گیرد
دستاوردهای شیخ بهایی در فقه
شیخ بهایی در کنار تبحر و تخصص در علوم مختلف، به عنوان یکی از برجسته‌ترین فقیهان شیعه در دوره صفویه نیز شناخته می‌شود. او با بهره‌گیری از هوش و ذکاوت خود، در زمینه‌های مختلف فقه از جمله اصول فقه، فقه عبادات، فقه معاملات و فقه احوال شخصیه دستاوردهای قابل توجهی داشته است.
دستاوردهای شیخ بهایی در فقه، تاثیر بسزایی بر پیشرفت این علم در ایران و جهان اسلام داشت.
کتاب‌های فقهی او به عنوان منابع درسی در حوزه‌های علمیه مورد استفاده قرار می‌گیرند و نظرات فقهی او مورد توجه فقیهان شیعه در سراسر جهان است.
علاوه بر موارد ذکر شده، شیخ بهایی در زمینه‌های اخلاق، عرفان و ادبیات نیز آثاری را از خود به یادگار گذاشته است.
شیخ بهایی علاوه بر تبحر و تخصص در علوم مختلف، به عنوان یکی از برجسته‌ترین شاعران عصر صفویه نیز شناخته می‌شود.
او در سرودن انواع شعر از جمله غزل، قصیده، مثنوی، رباعی و قطعه مهارت داشت و اشعار او به دلیل مضامین عرفانی، اخلاقی و اجتماعی عمیق، زبان روان و دلنشین و استفاده از صنایع ادبی بدیع، از جایگاه ویژه‌ای در ادبیات فارسی برخوردارند.
اشعار شیخ بهایی تاثیر بسزایی بر شاعران بعد از او گذاشتند. بسیاری از شاعران از سبک و سیاق شعری او الهام گرفتند و اشعار خود را تحت تاثیر اشعار او سرودند.
علاوه بر اشعار فارسی، شیخ بهایی اشعاری به زبان عربی نیز سروده است.
شیخ بهایی به دلیل اشعار عرفانی و پرمغزش، در بین مردم ایران محبوبیت زیادی داشت و اشعار او تا به امروز ورد زبان مردم هستند.
احمد شریعتی
