بیماریهایی که به دلیل سبک زندگی غلط ایجاد میشوند مختص به سن خاصی نیستند و افراد در هر سنی میتوانند به این بیماریها دچار شوند. غذاهای فرآوری شده، فعالیت فیزیکی کم، استرس کاری زیاد همه از عواملی است که بر روی افراد از جمله جوانان و نوجوانان و حتی کودکان تاثیر گذاشته و آنان را […]
بیماریهایی که به دلیل سبک زندگی غلط ایجاد میشوند مختص به سن خاصی نیستند و افراد در هر سنی میتوانند به این بیماریها دچار شوند. غذاهای فرآوری شده، فعالیت فیزیکی کم، استرس کاری زیاد همه از عواملی است که بر روی افراد از جمله جوانان و نوجوانان و حتی کودکان تاثیر گذاشته و آنان را دچار بیماریهایی ناشی از سبک زندگی کرده است.
رشد شهرنشینی باعث پیشرفت و بهبود بزرگی در سلامت و معیارهای کلی زندگی شده است به طوری که آمار مرگ و میر ناشی از بیماریهای عفونی مانند سل و آبله کاهش یافته است اما بیماریهای سبک زندگی مانند دیابت و تصلب شریان افزایش چشمگیری داشته است.
عادتهای غذایی ناسالم : عادتهای غذایی ناسالم و غذاهای نامناسب خطر افزایش به بیماریهایی مانند سرطان، دیابت، بیماریهای قلبی و عروقی را افزایش میدهد. رژیمهای غذایی سرشار از کالری و چربیهای اشباع شده،گوشت قرمز، تنقلات و شیرینیجات یکی از مشکلات جوامع شهری است. قیمت میوهها، سبزیجات و غلات ارگانیک زیاد است ولی در مقابل قیمت محصولات فرآوری شده ارزان است و این خود عاملی است که رژیمهای غذایی سرشار از میوهها، سبزی و غلات با شکست مواجه شود.
در این جوامع امروزی برای مقابله با فشارهای کاری و تعجیل درکارها مردم تمایل دارند غذاهایی را سر میز بیاروند که سریع و راحت آماده شود و هر غذایی را میخورند.
این پیشرفت تکنولوژی و دنیای مدرن، زندگی را راحتتر کرده است و میزان فعالیت بدنی را کاهش داده است و افراد ساعتهای زیادی را در حالت نشسته یا خوابیده میگذرانند و این خود اصلیترین عامل چاقی و اضافه وزن است.
کمبود فعالیت فیزیکی جسمی : سبک زندگی کمتحرک یکی از ویژگیهای بارز شهرنشینی است و اکثر شغلهای شهری فعالیت فیزیکی کمی دارند. این خود عاملی برای چاقی و بیماریهای مزمن مانند کلسترول و فشار خون بالا، دیابت، سکته مغزی، بیماریهای قلبی و … میشود.
چاقی: یکی از مشکلات بزرگ جوامع امروزی چاقی است که خود احتمال خطر ابتلا به بیماریهایی مانند سرطان میشود. این بیماریها امید ره زندگی را کاهش میدهد.
استرس و اضطراب : استرس نه تنها از لحاظ روحی و روانی روی افراد تاثیر میگذارد بلکه از نظر فیزیکی نیز خطراتی را مانند چاقی به دنبال دارد. آلزایمر، پیری زودرس، مشکلات معده و روده در اثر استرس افزایش مییابد. استرسهای دائمی به حدی خطرناک هستند که باعث کاهش ارتباط اجتماعی و در نهایت افسردگی میشود که خود عاملی برای چاقی است.
خواب ناکافی: خواب یکی از الزامات زندگی سالم است که معمولا نادیده گرفته میشود. کیفیت و کمیت خواب در سلامت کلی انسان مهم است. قطع تنفس در خواب یکی از مشکلات عدم خواب کافی است. درکودکان و نوزادان خواب ناکافی رشد آنها را تحت تاثیر قرار میدهد و موجب افسردگی و تبع آن اختلالهای اجتماعی میشود.
سیگار کشیدن : افزایش جمعیت باعث افزایش مصرفکنندگان سیگار شده است. سیگار باعث بیماریهایی مانند مشکلات تنفسی ، سرطان ریه، سرطان دهان و … می شود. بر اساس آمار منتشر شده سالانه تقریبا ۵ میلیون نفر در جهان در اثر مصرف سیگار میمیرند.
اعتیاد به الکل: مصرف بیش از اندازه الکل عوامل خطر در پیشرفت بیماریهای سبک زندگی را افزایش میدهد. مصرف الکل بیماریهایی مانند سرطان پستان، رفلاکس معده و مری و سیروز کبدی را افزایش میدهد.
انسان به واسطه زندگی اجتماعی خود همواره با مشکلاتی روبرو بوده است که فارغ از بیماریهای جسمی جنبه روانی نیز داشته است و روح و روان افراد را تهدید میکند. بعد روحی و روانی حلقه مفقود شده در حوزه سلامت است. اغلب بیماران جسمی از بیماریهای روحی نیز رنج میبرند و از بین رفتن علائم جسمی بیماری به معنای بهبود وضعیت روحی فرد بیمار نیست.
شرایط اجتماعی به صورت ناخواسته سبک زندگی را تغییر داده است و این تغییرات خارج از سن و جنسیت بین افراد مختلف جامعه ریشه دوانده است و علاوه بر بیماریهای متعدد، مشکلات روحی و روانی را نیز ایجاد کرده است. بهداشت روان اهمیت دارد و نادیده گرفتن سلامت روان تبعات بسیار و غیرقابل جبرانی را برای جامعه خواهد داشت.
راهحل های ساده برای داشتن سبک زندگی فعال
اصلاح سبک زندگی بیحرکت نیاز به توجه و تمرکز دارد و افراد باید انگیزه لازم را برای تغییر شیوه داشته باشند. آگاهی از فواید داشتن زندگی با تحرک و سلامتی قلب و سایر اعضای بدن میتواند بهانه کافی برای هر فردی برای شروع فعالیتهای بدنی باشد.
بیشتر راه بروید: پیادهروی مستمر روزانه به مدت ۳۰ دقیقه نقش مهمی را در تامین سلامتی دارد. به هر بهانهایی پیادهروی کنید. سعی کنید از پلهها به جای آسانسور استفاده کنید.
پارک خودرو دورتر ازمحل کار: استفاده از دوچرخه برای رفتن به محل کار گزینه مناسبی است. اما اگر ناچار به استفاده از ماشین هستند کمی از مسیر را پیادهروی کنید. کافی است کمی زودتر از منزل خارج شوید.
در محل کار : برخی از شغلها مانند کارگران ساختمانی به واسطه داشتن تحرک زیاد مدام در حال حرکت هستند اما شغلهایی هستند که افراد به مدت طولانی بر روی صندلی نشستهاند و کم تحرک هستند.
این افراد در فواصل مشخصی هر چند دقیقه ایستاده کار کنند و یا مدت کوتاهی را کمی قدم بزنید.
در محل منزل : با مشارکت در کارهای منزل میتوانید کمی تحرک داشته باشید. سعی کنید بعد از مصرف غذا فعالیت بدنی داشته باشید البته نباید فعالیت ورزشی سنگین داشته باشید در همان حد انجام کارهای ساده منزل کافی است.
سرگرمیهای فعال: در اوقات فراغت برای افزایش میزان فعالیت بدنی از سرگرمیهای فعال استفاده کنید. رسیدگی به باغ و باغچه و نگهداری از گل وگیاه به فعالیت بدنی کمک میکند.
این موارد برخی از روشهای ساده برای افزیش فعالیت بدنی است که میتواند سبک زندگی شما را تا حدودی تغییر دهد.
احمد شریعتی
از سایت موسسه فرهنگی هنری فرهنگ سازان معاصر دیدن کنید
متن خبر را در هفته نامه دیباگران به صورت چاپ شده مشاهده کنید.