سرطان قابل پیشگیری و درمان است، با خودمراقبتی و امید سرطان قابل پیشگیری و درمان است اما باید بدانیم که سرطان ها از مهم ترین بیماری های غیرواگیر هستند که بار بیماری عمده ای را به جامعه تحمیل می کنند. در ایران سرطان، سومین عامل مرگ ومیر است. تغییر در سبک زندگی، کنترل نسبی بیماری […]
سرطان قابل پیشگیری و درمان است اما باید بدانیم که سرطان ها از مهم ترین بیماری های غیرواگیر هستند که بار بیماری عمده ای را به جامعه تحمیل می کنند. در ایران سرطان، سومین عامل مرگ ومیر است. تغییر در سبک زندگی، کنترل نسبی بیماری های واگیر، افزایش عوامل خطر محیطی و مسن شدن جمعیت، از عوامل افزایش بیماری سرطان در چند دهه اخیر محسوب می شوند. از طرفی با افزایش امید به زندگی و افزایش درصد سالمندی انتظار می رود موارد بروز سرطان در دهه آینده به دو برابر افزایش یابد.
با دانش فعلی بشر پیشگیری از بروز سرطان ها با کنترل عوامل خطر مقدور و تشخیص زودرس با هدف درمان قطعی در مورد بسیاری از سرطان ها امکان پذیر است. تخمین زده می شود که بیش از یک سوم تمام موارد سرطان ها قابل پیشگیری و یک سوم دیگر به شرط تشخیص زودهنگام، بالقوه درمان پذیر می باشند.
غربالگری سرطان نوعی آزمایش غربالگری بهشکل جستجوی سرطان پیش از ظهور علائم بیماری در فرد است که به تشخیص و شناسایی زودهنگام سرطان کمک میکند. غربالگری سرطان عبارت است از مجموعهای از تستهای پزشکی، که اگر پاسخ تست غربالگری منفی بود، خیال فرد آزمایش دهنده آسوده میگردد، اما اگر پاسخ مثبت بود دلیل بر وجود سرطان نیست، بلکه فرد را ملزم به انجام آزمایشهای تکمیلی و پیگیری مینماید.
چنانچه در آزمایشها تکمیلی نیز وجود سرطان تأیید شد به دلیل تشخیص زودهنگام از طریق غربالگری جای هیچگونه نگرانی برای فرد نیست چرا که اساساً هدف اصلی انجام غربالگری این است که سرطان را در مراحل اولیه یعنی زمانی که هیچ علائم و نشانهای ندارد، شناسایی کند که به دنبال این تشخیص به هنگام، روند درمان کوتاهتر، در دسترس تر و نتیجهبخشتر خواهد بود و به دنبال آن میزان بقا افزایش مییابد.
غربالگری یا واژه ملموس و متداول آن در سطح جامعه یعنی چکاپ تا میزانی اهمیت دارد که سازمان بهداشت جهانی آن را یکی از مهمترین سلاحهای مبارزه با سرطان معرفی کردهاست. غربالگری به آن معنا نیست که اگر پاسخ آن منفی بود یعنی دیگر نیازی به تکرار نیست، بلکه باید تداوم داشته و به صورت مکرر سالیانه صورت پذیرد.
نکته بسیار حائز اهمیت اینکه؛ هنگامیکه دکتر پیشنهاد غربالگری میدهد، اینگونه نباید تلقی گردد که فرد مبتلا به سرطان میباشد بلکه تست غربالگری زمانی انجام میشود که فرد هیچ علامت یا نشانهای از سرطان ندارد و صرفاً هدفی جز پیشگیری نخواهد داشت. زمانی که سرطان زود تشخیص داده شود، درمان مؤثرتر خواهد بود.
در حال حاضر غربالگری سه سرطان شایع روده بزرگ، رحم و سینه در مراکز و خانه های بهداشت به صورت رایگان انجام می شود.
– سرطان برست (سینه)
غربالگری سرطان سینه در زنان ۶۹- ۳۰ سال انجام می شود که با معاینه ماهیانه توسط خود فرد و معاینات دوره ای توسط ماما و پزشک و انجام ماموگرافی می توان به تشخیص زودهنگام آن کمک کرد.
ماموگرافی باید از سن ۴۰ سالگی بهصورت سالیانه آغاز شود و بعد از سن ۷۰ سالگی هر سه سال یکبار انجام شود. غربالگری به شیوه ماموگرافی منجر به کاهش ۳۰ درصد مرگومیر ناشی از سرطان سینه در زنان ۷۰–۴۵ سال میشود.
– سرطان سرویکس ( دهانه رحم)
غربالگری سرطان دهانه رحم در زنان ۵۹-۳۰ سال انجام می شود. پس از انجام معاینات دوره ای توسط ماما، درصورت لزوم آزمایشات تکمیلی درخواست می شود ازجمله تست پاپ اسمیر که شامل نمونه برداری از سلول های دهانه رحم می باشد.
– سرطان کولورکتال (روده بزرگ)
بر اساس آخرین آمار ثبت سرطان کشور در ایران سرطان روده بزرگ و راست روده رتبه سوم در میان سرطان ها را به خود اختصاص داده است. غربالگری سرطان روده بزرگ در سن ۷۰-۵۰ سال انجام می شود. با انجام تست رایگان فیت در مدت کمتر از ۵ دقیقه این سرطان در مراحل اولیه قابل تشخیص است. انجام این تست غربالگری از سن ۵۰ سالگی، هردو سال یکبار توصیه میشود و در سایر سنین در صورت داشتن علائم خطر و همچنین سوابق فردی و خانوادگی انجام آن تاکید می گردد.
– حدود ۴۰درصد سرطان ها قابل پیشگیری هستند.
– حدود ۴۰درصد سایر موارد سرطانی در مراحل اولیه قابل تشخیص هستند.
– در صورت تشخیص زودرس، بسیاری از سرطان ها قابل درمان هستند.
– برای بیماران سرطانی با پشتیبانی های تسکینی و حمایتی می توانیم زندگی راحت تر و قابل قبولی فراهم کنیم.
شبکه بهداشت و درمان شهرستان نجف آباد
از سایت موسسه فرهنگی هنری فرهنگ سازان معاصر دیدن کنید
متن خبر را در هفته نامه دیباگران به صورت چاپ شده مشاهده کنید.