زمانی که فرد دارای اعتیاد با تصمیم خودش یا حتی به اصرار خانواده تصمیم به ترک سیگار و یا ترک مواد مخدر می گیرد به نوعی وارد مرحله ای از درمان می شود. آنچه در این مرحله مهم است این است که رویکرد خانواده باید نسبت به وی با رویکرد زمان مصرفش متفاوت باشد .ما […]
زمانی که فرد دارای اعتیاد با تصمیم خودش یا حتی به اصرار خانواده تصمیم به ترک سیگار و یا ترک مواد مخدر می گیرد به نوعی وارد مرحله ای از درمان می شود. آنچه در این مرحله مهم است این است که رویکرد خانواده باید نسبت به وی با رویکرد زمان مصرفش متفاوت باشد .ما خانواده را یک سیستم در نظر می گیریم که افراد آن زنجیره وار به هم متصل هستند و رفتارهایشان روی یکدیگر کاملا موثر و تاثیرگذار است.
ما فرد معتاد را هم یکی از اجزای این سیستم در نظر می گیریم و برای آنکه بخواهیم این جزء را درمان کنیم یا رفتارش را تغییر بدهیم، باید رفتارها و ارتباطات سایر اجزا را هم نسبت به آن تغییر دهیم زیرا در سال های زمان مصرف مواد و زمان تخریب ، خانواده به تدریج با رفتارهای اعتیادگونه فرد تطبیق پیدا کرده است. یعنی وقتی فرد در گذشته مواد مصرف می کرده است تنبیه ها ، تشویق ها و فشارهای خیلی زیاد برای ترک از سوی افراد خانواده ، باعث شده خانواده از نظم خودش خارج شود .
حال برای آنکه این جزء بخواهد رفتارهایش را درست کند و به بدنه سالم خانواده بازگردد به همان نسبت افراد خانواده هم باید تغییراتی در رفتارهای خود ایجاد کنند تا آمادگی پذیرش فرد در حال ترک را داشته باشند .
هنگامی که فرد معتاد تصمیم به ترک میگیرد، حمایت عاطفی خانواده نقش بسیار حیاتی دارد. یکی از بزرگترین چالشهای ترک اعتیاد، احساس تنهایی و طرد شدن از جامعه است. در این مرحله، خانواده بهعنوان نزدیکترین گروه اجتماعی فرد، باید نقش پناهگاهی مطمئن برای او ایفا کند. احساس امنیت عاطفی در خانه باعث میشود که فرد معتاد بتواند با اعتماد بهنفس بیشتری به سمت ترک گام بردارد و در برابر وسوسههای بازگشت به مصرف مواد مقاومت کند.
خانوادهها نباید در این دوره از فشارهای روانی زیادی بر فرد معتاد استفاده کنند، بلکه بهتر است با ایجاد فضای گرم و پذیرنده، به فرد کمک کنند تا با آرامش و بدون اضطراب به درمان ادامه دهد. اعتمادسازی مجدد بین اعضای خانواده و فرد معتاد از اهمیت ویژهای برخوردار است. بهعلاوه، باید توجه داشت که اتهامزنی و یادآوری اشتباهات گذشته میتواند مانع بزرگی برای موفقیت ترک اعتیاد باشد.
خانوادهها باید اطلاعات کافی درباره اعتیاد و فرایند ترک به دست آورند. یکی از اشتباهاتی که ممکن است رخ دهد، این است که اعضای خانواده فکر کنند با قطع مواد همه مشکلات پایان مییابد، در حالیکه ترک اعتیاد فرآیندی پیچیده و طولانی است. بسیاری از خانوادهها نیاز دارند تا با کمک مشاوران و متخصصان، مهارتهای لازم برای مواجهه با چالشهای دوران ترک را یاد بگیرند. آموزشهایی مانند نحوه برخورد با اضطرابها، مدیریت استرس، و حمایت بهینه از فرد معتاد از جمله مواردی است که باید خانوادهها به آنها توجه کنند.
ترک اعتیاد فرآیندی زمانبر است و نتایج سریع به دست نمیآید. یکی از ویژگیهای مهم خانوادههایی که در ترک اعتیاد به موفقیت میرسند، توانایی آنها در حفظ صبر و تحمل است. ممکن است فرد در دوران ترک با مشکلات روحی و جسمی مواجه شود و حتی چندین بار دچار لغزش شود. در این موقعیتها، خانواده باید به جای ناامیدی یا سرزنش، با صبر و شکیبایی به حمایت خود ادامه دهد و فرد را برای بازگشت به مسیر ترک تشویق کند.
افراد در حال ترک اعتیاد، اغلب با میزان زیادی از استرس و اضطراب مواجه هستند. این استرسها میتواند به دلیل اثرات فیزیکی ترک مواد باشد یا حتی به دلیل ترس از آیندهای بدون مواد. خانوادهها میتوانند با ایجاد یک فضای آرام و بدون تنش در خانه به مدیریت این استرسها کمک کنند. از طرف دیگر، برخی خانوادهها بهطور ناآگاهانه ممکن است با ایجاد فشارهای روانی و استرس، فرد را به بازگشت به مصرف مواد سوق دهند. بنابراین ضروری است که خانوادهها با آگاهی از این مسائل، فضایی آرام و پشتیبان فراهم کنند.
در دوران ترک، یکی از مهمترین عواملی که میتواند فرد را به سمت لغزش و بازگشت به مواد سوق دهد، وجود محیطهای تحریکآمیز است. خانوادهها باید تلاش کنند تا محیط خانه را از هرگونه نشانههایی که میتواند وسوسه ایجاد کند، پاک کنند. به عنوان مثال، نباید مواد یا وسایل مرتبط با مصرف مواد در دسترس باشد. همچنین خانوادهها باید تلاش کنند تا فرد را از دوستان یا آشنایانی که هنوز به مصرف مواد ادامه میدهند، دور نگه دارند.
در طول دوران اعتیاد، بسیاری از خانوادهها با مشکلاتی در زمینه اعتماد و ارتباطات روبرو میشوند. در چنین شرایطی، ترک اعتیاد فرصتی است تا خانواده دوباره روابط خود را بازسازی کند و اعتماد از دست رفته را بازگرداند. جلسات مشاوره خانوادگی میتواند به بهبود ارتباطات و حل مشکلات گذشته کمک کند. همچنین ایجاد زمانهای مشترک برای تفریحات خانوادگی و تقویت روابط عاطفی بین اعضای خانواده میتواند باعث تقویت این روند شود.
یکی از بزرگترین چالشها پس از ترک اعتیاد، جلوگیری از لغزش و بازگشت به مصرف مواد است. این چالش زمانی بزرگتر میشود که فرد به محیطهایی بازگردد که پیشتر در آنها مواد مصرف میکرده است. در این مرحله، خانواده باید نقش بسیار مهمی در ایجاد حمایتهای لازم برای جلوگیری از لغزش ایفا کند. این حمایت میتواند شامل ایجاد برنامههای جدید تفریحی و شغلی برای فرد، تشویق به شرکت در جلسات گروههای حمایتی یا مشاورههای روانشناختی باشد.
خانوادهها باید فرد را به سوی یک سبک زندگی سالم هدایت کنند. این شامل تغییر در رژیم غذایی، تشویق به ورزش، و فعالیتهای روزمره مثبت است. ترک اعتیاد نه تنها نیاز به پاکسازی جسمی دارد، بلکه باید در سبک زندگی فرد نیز تغییراتی ایجاد شود. خانواده با ایجاد شرایطی که سبک زندگی سالم را تقویت کند، میتواند به تسهیل روند ترک اعتیاد کمک کند.
ترک اعتیاد به تنهایی سخت و دشوار است، اما با داشتن انگیزه قوی و روحیه مثبت، این روند میتواند آسانتر شود. خانوادهها باید به فرد در حال ترک انگیزه بدهند و با تاکید بر موفقیتهای کوچک او در طول مسیر، انگیزههای بیشتری برای ادامه دادن ایجاد کنند. همچنین مثبتنگری و خوشبینی در خانواده، به فرد کمک میکند تا احساسات منفی و ناامیدیهای خود را کاهش دهد و با اعتماد به نفس بیشتری به سمت ترک اعتیاد حرکت کند.
اگرچه نقش خانواده بسیار مهم است، اما ترک اعتیاد یک فرآیند پیچیده است که نیاز به تخصصهای پزشکی و روانشناختی دارد. خانوادهها نباید از کمکهای حرفهای غافل شوند. مراجعه به مراکز درمانی تخصصی ترک اعتیاد و شرکت در جلسات مشاوره خانوادگی میتواند به بهبود فرآیند درمان کمک کند. خانوادهها میتوانند نقش حمایتی خود را با همراهی و همکاری با درمانهای تخصصی تقویت کنند.
ترک اعتیاد یک فرآیند طولانی و دشوار است که به همکاری، حمایت، و مشارکت خانواده نیاز دارد. خانوادهها باید با درک درست از چالشها و مشکلات فرد معتاد، نقش حمایتی خود را به شکلی موثر ایفا کنند. تغییر رفتارهای خانواده و ایجاد فضایی مناسب برای حمایت از فرد در حال ترک، از جمله عوامل مهمی است که میتواند به موفقیت فرآیند ترک اعتیاد کمک کند. خانوادهها با تقویت روابط، صبر و تحمل، آموزش و آگاهی از مسائل مرتبط با اعتیاد، میتوانند به فرد معتاد در بازگشت به یک زندگی سالم و بدون مواد کمک کنند.
در سایت (dibagaran7.ir) می توانید به اخبار بیشتری دست پیدا کنید.
سایت فرهنگ سازان می تواند به شما در دست یابی به مقاله های هنری و فرهنگی کمک کند.