جمعه, ۳۰ شهریور ۱۴۰۳ / ۰۴:۵۷:۰۵
ورشو سازی : یکی از هنرهای دستی زیبا که امروزه کم رنگ شده است ورشو سازی می باشد. و به ساخت و تهیه انواع ظروف و اجناس کاربردی و تزئینی از جنس ورشو گفته می شود. ورشو خود آلیاژی از ۲۰ درصد نیکل ، ۳۵ درصد روی و ۴۵ درصد مس است. ورشو به رنگ […]
ورشو سازی : یکی از هنرهای دستی زیبا که امروزه کم رنگ شده است ورشو سازی می باشد. و به ساخت و تهیه انواع ظروف و اجناس کاربردی و تزئینی از جنس ورشو گفته می شود. ورشو خود آلیاژی از ۲۰ درصد نیکل ، ۳۵ درصد روی و ۴۵ درصد مس است.
ورشو به رنگ نقره می باشد و آلیاژی است که به خوبی فرم می گیرد. این هنر علاوه بر جنبه کاربردی و زیر ساخت های مصرفی، وجه تزئینی نیز دارد. مخصوصا اینکه با قلمزنی نیز به زیبایی آن افزوده می شود.
در کتاب الماثر و الاثار محمد حسن خان اعتماد السلطنه نوشته شده که در زمان امیر کبیر و تاسیس دارلفنون تعدادی فلزکاران از شهرهای تهران،ذرفول، اصفهان و بروجرد به روسیه فرستاده شدند. تا صنعت فلز کاری را یادیگیرند و به ایران بیاورند. و در آن موقع صنعت ورشو رونق داشت. و صنعتگران ایرانی با ذوق و سلیقه این هنر را با خود به ایران آوردند. ودر کارگاهایی به ساخت ورشو پرداختند.
مرکز کشور لهستان شهر ورشو است و چون ورق های ورشو از آنجا به ایران وارد می شد. نام ورشو بر این هنر زیبایی فلزی نهاده شد.
ورق هایورشو جلا و مقاومت طولانی در برابر پوسیدگی دارند برا همین به آن ها ژرمن سیلور هم می گویند.
در برخی متون آمده است که ورشو سازی از زمان سلجوقیان و صفویان رواج داشته. اما در اواخر قاچار به اوج خود می رسد و در زندگی مردم جای خود را باز کرد. دو مهد اصلی ایران برای این هنر دو شهر بروجرد و دزفول هستند که در این دو شهر رونق بسیار داشته است.
ذوق ایرانیان با ساخت ورشو و قلمکاری بر روی آن این هنر به اوج زیبایی خود رسید. و با اینکه ورشوسازی صنعت وارداتی در ایران است اما مشابه ورشوی ایرانی در هیج جای دنیا دیده نمی شود. و می توان گفت نمونه های ایرانی این هنر منحصر بفرد و نمونه است.
شاخص ترین صنایع دستی بروجرد ورشو سازی است، و امروزه به صورت پایه در بروجرد وجود دارد. بیش از دو قرن است که ورشو و ورشو کاران این شهر در جهان زبانزد خاص و عام هستند. بخش عظیمی از بازار قدیمی بروجرد به این هنر اختصاص دارد.
در برخی اسناد آمده است هنرمندان بروجردی قبل از ورشو سازی با ورق زرد از نوع برنج به ساخت وسایل مورد نیاز مردمان مشغول بودند. و بعد از آن برای اواین بار از ورق ورشو برای ساخت جواهر و دوات خطاطی استفاده کردند و به آن ها دواتگر نیز می گویند.
بروجرو در این هنرچنان رونقی پیدا کرد مکه نه تنها نیاز بازار ایران را تامین می کرد. بلکه محصواات زیبای آن ها به در کشورهای اروپایی مشتریان پر و پا قرص خود را داشت. و ورشوکاران سعی کردند در خلق آثار زیبا از یکدیگر پیشی بگیرند.
در ایران با ورق های ورشو بدنه کار با دست و با ابزار چکش و فن چکش کاری و خم کاری تولید می شد. و دستان توانمند هنرمند بود آن ها اشکال زیبایی را می ساخت.
این مطلب در هفته نامه دیباگران شماره شصت و هشتم به چاپ رسیده است.
در مورد دیگر صنایع دستی نجفآباد بیشتر بدانید
از سایت موسسه فرهنگی هنری فرهنگ سازان معاصر دیدن کنید.
