پایگاه خبری تحلیلی دیباگران
دوشنبه, ۱۰ بهمن ۱۴۰۱ / ۱۰:۵۳:۴۹
  • هفته نامه چاپی
  • اخبار نجف آباد
  • نجف آباد شهر من
  • برگزیده ها
  • اخبار کوتاه
  • اینجا همه چی درهمه
  • هنر و هنرمند
  • تازه ترین های جهان
دوشنبه, ۱۰ بهمن ۱۴۰۱ /
2023 / 01 / 30 ( 2023 / Monday / January )
  • هفته نامه چاپی
  • اخبار نجف آباد
  • نجف آباد شهر من
  • برگزیده ها
  • اخبار کوتاه
  • اینجا همه چی درهمه
  • هنر و هنرمند
  • تازه ترین های جهان
This search form (with id 1) does not exist!
پایگاه خبری تحلیلی دیباگران
  • هفته نامه چاپی
  • اخبار نجف آباد
  • نجف آباد شهر من
  • برگزیده ها
  • اخبار کوتاه
  • اینجا همه چی درهمه
  • هنر و هنرمند
  • تازه ترین های جهان
  • پ
کد خبر: 2316
صنایع دستی نجف آباد
تاریخ: ۲۳ اسفند ۱۳۹۹ - ۵:۰۳
نویسنده خبر: هفته نامه دیباگران
1025 بازدید
۰
0
6

گلیم بافی

هنر گلیم بافی : گلیم با زیلو و جاجیم متفاوت است و یکی از انواع زیر انداز و پوشش است، فرشی است بدون پرز و یا خواب گره خورده که از ابریشم، موی بز، پشم گوسفند و یا پنبه بافته می شود. تار و پود آن معمولا از پشم حیوانات اهلی می باشد و هر […]

گلیم بافی
بزرگنمایی تصویر


هنر گلیم بافی : گلیم با زیلو و جاجیم متفاوت است و یکی از انواع زیر انداز و پوشش است، فرشی است بدون پرز و یا خواب گره خورده که از ابریشم، موی بز، پشم گوسفند و یا پنبه بافته می شود. تار و پود آن معمولا از پشم حیوانات اهلی می باشد و هر منطقه طرح ویژه به خود را دارد و باکمی تغییرات کابردهای متفاوتی می تواند داشته باشد مثلا در بین عشایر به عنوان نوار چادر، نمکدان و جل اسب استفاده می شود.

گلیم بافی یکی از شاخه های هنر بافندگی سنتی و نساجی است و در زبان های مختلف با انواع گوناگون آمده است.

مردمان مناطقی مانند آسیای مرکزی، شمال آفریقا  و شرق اروپا وهر جایی که پرورش بز، شتر، گوسفند رواج داشته است، در بافت فرش مهارت داشته اند و گلیم هم می بافند، ترکمن ها، ترک ها، عرب ها، قفقازی ها و … گلیم را به عنوان یک دست بافته تولید می کنند.

رنگ های استفاده شده در گلیم سنتی گیاهی می باشد، و گلیم به شکل سنتی معمولا برای پوشاندن زمین، دیوار و رو انداز به کار برده می شود البته امروزه در خانه های مدرن نیز برای طراحی دکوراسیون استفاده می شود و در سراسر دنیا طرافداران خاص خود را دارد.

بافندگان عشایر محدودیتی دراندازه گلیم ندارند و گلیم را در هر اندازه ایی مورد نیاز خود می بافند، اما در اندازه ۷۰*۱۰۰ و ۱۵۰*۱۰۰ که به ذرع و نیم مشهور است،متداول تر نیز می باشد. البته به  اندازه های معمول مانند فرش ۲*۳ و ۴*۳ و اندازه کناره ها و … نیز می توان اشاره کرد.

تاریخچه گلیم‌بافی

نمونه های پیدا شده در بین النهرین و آفریقا نشان می دهند حصیر بافی و سبدبافی منشا نساجی بوده و نشان می دهد اولین زیر ندازها از نی و گیاهان باتلاق های سفلای بین النهرین ، تهیه شده است.

اولین قدم بشر برای تولید پارچه،گلیم و قالی، به هم انداختن و درگیر کردن الیاف گیاهان به یکدیگر بوده است، و به تدریج مراحل بافت تکمیل شده و خلاقیت های هنری و ذوق هنرمندان در این روند تاثیر گذار بوده است.

مواد اولیه گلیم

نخ تار : عموما پنبه می باشد اما گلیم های با تارهایی از جنس پشم نیز دیده می شود.

نخ پود: معمولا از پشم حیوانات اهلی می باشد اما در لیم های ظریف تر که برای تزئین کاربرد دارد از نخ کرک که از کرک حیوانات بدشت می آید هم استفاده می شود.

رنگرزی گلیم

مواد رنگرزی گلیم از قدیم تاکنون رنگ های گیاهی و معدنی بوده است، و در بعضی موارد از منابع حیوانی مانند قرمز دانه ها هم استفاده می شده است. نخ ها که معمولا از پشم حیوانان تهیه می شود با این نخ های رنگ شده تنوع طرح ایجاد می شود.

مناطق بافت گلیم

انواع گلیم در مناطق مختلف ایران از نوع طرح و مواد اولیه آن قابل تشخیص و دسته بندی هستند.

  •  گلیم ایل شاهسون
  • گلیم لری
  • گلیم هرسین
  • گلیم بلوچ
  • گلیم خمسه
  • گلیم سنه
  • گلیم قشقایی
  • گلیم افشار
  • گلیم زرند
  • گلیم ترکمنی
  • گلیم مسند عنبران

طرح های مشهور گلیم

  • طرح خطی یا محرمات یا افشاری
  • طرح شاملو
  • طرح شیرکی پیچ
  • طرح سفره کردی
  • طرح کف ساده
  • طرح ساده
  • طرح خشتی یا قاب قاب

انواع گلیم

  • گلیم های ایرانی به سه گروه تقسیم می شوند:
  • گلیم ساده یا دورو یا تخت
  • گلیم یک رو یا سوماک
  • گلیم های خاص یا گلیم ها یک رو ولی غیر سوماک

وسایل گلیم بافی

شانه: از جنس فلز یا چوب با دندانه های بلند فلزی است و دارای یک دسته بلند به عنوان اهرم در تنظیم کشش تار و پودها است و برای کوبیدن پودها و ترتیب فاصله تارها استفاده می شود.

کجوف: از جنس چوب و برای جدا ساختن بیشتر تارها و از چوب صاف و صیقلی ساخته می شود.

سیخ پودکشی:  میله چوبی ساده و دو سر قلابی برای رد کردن پودهاست و در گلیم بافی کمتر استفاده می شود.

قیچی و چاقو: توسط آهنگران محلی ساخته می شود.

دار یا کارگاه : یکی از مهم ترین وسایل کار گلیم بافی است، دارهای گلیم بافی بسیار ساده هستند و بافت های پیچیده نیز با همین دارهای ساده انجام می شود، البته دارهای پیچیده غالبا به سرعت عمل را افزایش می دهد و حجم کارهای جسمانی را کاهش می دهد.

دارهای گلیم بافی در دو نوع وجود دارند:

  • دار افقی
  • دار عمودی

دارهای عمودی خود به دسته های زیر تقسیم می شوند:

  • دار ثابت
  • دار تبریزی
  • دار گردان
  • انواع دستگاه های گلیم بافی
  • گلیم ساده باف
  • گلیم چرخی باف
  • جاجیم باف
  • گلیم سوزنی یا همان سوماک

برخی از بافته های گلیم بافی

  • نمکدان
  • خورجین
  • سفره و رو کرسی
  • گلیم سجاده ایی
  • جوال
  • مفرش
  • انسی
  • چپق
  • جل
  • مسند
  • پالاس یا پلاس
  • زیلو
  • گلیمچه

این مطلب در هفته نامه دیباگران شماره نود و دوم به چاپ رسیده است.

در مورد دیگر صنایع دستی نجف‌آباد بیشتر بدانید

از سایت موسسه فرهنگی هنری فرهنگ سازان معاصر دیدن کنید.

برچسب های :
​
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط پایگاه خبری تحلیلی دیباگران در وب سایت منتشر خواهد شد
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد
  • لطفا از تایپ فینگلیش بپرهیزید. در غیر اینصورت دیدگاه شما منتشر نخواهد شد.
  • نظرات و تجربیات شما
    لغو پاسخ

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

    نظرتان را بیان کنید

    خبرهای صنایع دستی نجف آباد
    • پربازدیدترین ها
    • آخرین خبرها
    • خبرهای مرتبط
    چاقو سازی
    گلیم بافی
    قالی بافی نجف آباد
    کرباس بافی
    قلم زنی روی مس
    گیوه ملکی
    لوده بافی یا ارغوان بافی
    قلمکاری
    ورشو سازی
    کلاه مالی
    قلمکاری
    کرباس بافی
    قلم زنی روی مس
    گلیم بافی
    چاقو سازی
    گیوه ملکی
    مسگر ورقه ساز
    کلاه مالی
    زرکوبی
    لوده بافی یا ارغوان بافی
    قلمکاری
    زرکوبی
    کلاه مالی
    لوده بافی یا ارغوان بافی
    ورشو سازی
    گیوه ملکی
    چاقو سازی
    مسگر ورقه ساز
    قالی بافی نجف آباد
    کرباس بافی
    پایگاه خبری تحلیلی دیباگران
    • خانه
    • هفته نامه چاپی
    • هفته نامه الکترونیکی
    • مصاحبه
    • نجف آباد شهر من
    • اینجا همه چی درهمه

    کلیه حقوق مادی و معنوی سایت برای ( هفته نامه دیباگران ) محفوظ می باشد. هرگونه کپی برداری از مطالب تنها با درج لینک فعال به مطلب مجاز می باشد


    طراحی و توسعه : کاشمروب . IR